2006 Oost-Turkije

Inleiding

Oost-Turkije, gedwongen door studie zijn we in de zomer gegaan en dit was een van de bestemmingen die voor die periode in aanmerking kwamen. Korte vlucht, dat was wel lekker. Niet veel ingelezen en dus blij verrast door alle dingen die we daar gezien en beleefd hebben. Veel meer dan we hadden gedacht, veel meer van van alles: Veel vriendelijke, hartelijke mensen; veel oude keien, in bijvoorbeeld Hattusas en Ani; veel thee met heel veel suiker (bloedssuikerspiegel schoot omhoog); veel witbrood; veel kip; veel Efes; veel pompstations en vooral veel plezier.

Donderdag 13 juli/vrijdag 14 juli Ankara

Omdat we op een vroeg tijdstip op Schiphol moesten zijn en we maar één kans zouden hebben om dat met de trein te halen hebben we de avond voor de reis bij Piet en Hennie geslapen. Saskia heeft ons naar Den Bosch Centraal gebracht waar we de trein zouden nemen naar Amsterdam Centraal. Natuurlijk had de trein een kwartiertje vertraging, Piet gaat tenslotte mee en dan kan het al bijna niet anders. Omdat het een rechtstreekse verbinding was en we genoeg tijd hadden maakte het allemaal niet zoveel uit. Vanaf het station zijn we met de tram naar ons logeeradres gegaan, ook dat verliep prima, ondanks het spitsuur. Het was druk in de tram, maar we stapten al bij het station op, dus hadden nog zitplaatsen. Toen we uitstapten kwam Piet tot de ontdekking dat je twee rugzakken tegelijk kunt dragen door er één op je buik te hangen. Het is wel praktisch, maar ziet er niet uit. Toe maar, het is tenslotte vakantie en gemak dient de mens. Lekker geslapen, maar wel kort omdat we tot half twaalf hebben zitten kletsen en de wekker om vijf uur afliep. Hennie had een ontbijt gemaakt en Piet bracht ons naar Schiphol, erg luxe allemaal en dus was het eerste goede hotel van deze vakantie een feit. Na een uurtje zeer chaotisch wachten bij de incheckbalie waren we erdoor en konden we de VI gaan kopen en koffie gaan drinken, goede tradities moet je tenslotte in ere houden. Na een korte vlucht naar Munchen moesten we meteen boarden naar Ankara. Toen we bij de douane stonden werd er omgeroepen dat het boarden voor onze vlucht vijf minuten later zou stoppen en werden we toch wat zenuwachtig. We vroegen dan ook aan de man voor ons of wij voor hem mochten omdat onze douanier niet zo snel was. Al met al goed afgelopen, we waren in het vliegtuig en de deuren gingen dicht, en als we nou nog lekker gewinkeld hadden… Een korte vlucht naar Ankara, wijntje (een limonadeglas vol), hapje eten met nog een wijntje, half uurtje slapen en toen waren we er al. Het verlaten van het vliegveld ging allemaal erg soepel en snel, onze reisbegeleidster Karin Kohn stond al op ons te wachten en de bus was er ook zo. Toen we daar op stonden te wachten hebben we kennis gemaakt met onze groepsgenoten. Het is duidelijk dat het een alleengaanden reis is, er zijn dan ook maar twee stellen. Op het vliegveld had ik nog niet gewisseld, dat was ook nog niet zo nodig, maar een volgende keer doe ik dat echt wel weer, ik voel me toch wat onthand zonder lokaal geld.

Aangekomen in ons hotel Spor in Ankara bleek het prima te zijn, alles werkt en de kamer met twee bedden ziet er gewoon goed uit én ligt natuurlijk weer in het centrum. Erg belangrijk als je op pad wilt. Na even opfrissen kregen we onder het genot van ons eerste Efes biertje de informatie over de reis en Ankara. Daarbij vertelde Karin dat we onze eigen rugzakken niet hoefden te sjouwen, dus Piet weet nog steeds niet of een rugzak wel bevalt. Ook vertelde ze dat we van staatswege een Turkse gids aangewezen hadden gekregen die in het bezit was van een gidscertificaat, buitenlandse reisleiders krijgen dat niet, maar het is kennelijk wel nodig. Daarna maakten we met de groep een korte wandeling, konden we geld wisselen en zijn we even over de bazaar gelopen om van turkije te proeven. Natuurlijk weer fruit gekocht, overheerlijke perziken en voor Piet bananen. Met de groep zijn we ook gaan eten in een lokanta waar we eten konden aanwijzen zoals we dat ook al in Istanbul hadden gedaan. Ik bestelde voor ieder twee gerechten en ook rijst erbij. Was veel te veel, ik had het idee dat je kleine bordjes kreeg en wilde graag groenten en vlees. De volgende keer in ieder geval geen rijst erbij, er staat voldoende brood op tafel en er werd ook een salade bij gebracht. Helaas waren er geen alcoholische versnaperingen, maar dat kwam later wel goed in een zogenaamde biertent met een paar reisgenoten. Terug op de kamer hebben we eerst de tassen maar eens omgepakt zodat we ieder ons eigen spullen hadden.

Zaterdag 15 juli

Lekker geslapen, gedoucht en ontbeten. Om negen uur zijn we met de groep in de bus vertrokken voor een rondrit langs de meest belangrijke dingen in Ankara. Allereerst stelde Karin ons voor aan onze Turkse gids, een zogenaamde “silent guide” Ceylan Tuna, een leuke meid van 26 jaar.

Eerste stop was het mausoleum van Ataturk, zeer imposant. Daar hebben we ook het museum met de geschiedenis van turkije bezocht, de geschiedenis zoals die is geweest sinds zijn aantreden. Indrukwekkend wat die man voor het land heeft betekend, zijn invloed is ook nog steeds merkbaar, vooral in de scheiding tussen religie en staat. Daar waar in Nederland oneindige en oeverloze discussies ontstaan over godsdienstvrijheid en het dragen van godsdienstige symbolen zoals hoofddoekjes en sluiers is het in Turkije heel simpel: religie is iets van jezelf en wordt niet verweven in de openbare zaken zoals besturen van steden of zelfs het land. Dat betekent dus geen hoofddoek of sluier in openbare functies. Dat is (in ieder geval volgens mij) ook de enige manier om mogelijk fundamentalisme van welke oorsprong dan ook de kop in te drukken.

In het museum mochten we geen foto’s maken, maar we konden het toch even niet laten. Vooral de uitspraken die hij gedaan heeft over emancipatie, sport en ontwikkeling zijn zeer vooruitstrevend geweest en ik kon het dus niet laten om daarvan en foto te maken. Na een bakje thee in de cafetaria van het mausoleumcomplex zijn we verder gegaan naar de Kocatepe Camii, onze eerste moskee (we zouden er nog velen bezoeken). Daar mochten we voor het eerst onze hoofddoekjes op, ik gebruikte daarvoor mijn sarong uit Indonesië, die voldeed prima. Toen we daar waren uitgekeken zijn we met de bus naar de citadel gebracht waar we eerst koffie hebben gedronken in een voor Turkse begrippen redelijk dure tent. Daar hebben we ook voor de eerste keer pot gevuld. Na de koffie nog even gewandeld met de groep door de citadel, maar na een kwartiertje zijn we samen verder gegaan. Bovenop de citadel heb ik nog een vakantiekettinkje gekocht voor wel L1,00, het mag wat kosten. Lekker samen gelopen en een lichte lunch met een biertje gedaan in een mooi restaurantje met uitzicht over de stad. Piet had Efes donker, dat zouden we niet zo vaak meer tegenkomen. Na de lunch liepen we nog even langs het museumpje van een voorvechtster van de Ottomaanse beschavingen. Daar kregen we ongevraagd een hele verhandeling over alles wat kapot gemaakt werd en wordt door de vroegere en huidige bestuurders van het land. Ze ontraadde ons naar het Anatolisch museum te gaan omdat ze daar toch alleen maar leugens vertellen over haar geliefde Ottomanen. Het is goed om te zien dat er nog mensen zijn die hun hele hart leggen in het verdedigen van wat zij als juist zien. Na de gedeeltelijke bezichtiging van het museumpje zijn we toch maar naar het Anatolisch museum gegaan. Heel veel informatie over de oude beschavingen van Turkije is daar te vinden en er wordt gezegd dat het een goede voorbereiding is op de rest van de reis. Op het museumplein heb ik toch mama maar even gebeld, we worden wat sentimenteel en willen dus wel even laten weten dat we goed aangekomen zijn. Op deze plaats kan het nog, misschien hebben we in de rest van Turkije geen of weinig bereik. Na het bezoek aan het museum zijn we teruggelopen naar het hotel en hebben we onderweg postzegels gekocht en zijn we op jacht geweest voor ansichtkaarten. Dat laatste is helaas niet gelukt, maar we hebben postzegels en de adressen, dus zodra we wat tegenkomen kunnen we aan de slag. Op de kamer hebben we een kopje bouillon gemaakt en de perziken van de markt opgegeten en daarna lekker gedoucht. We gingen samen eten bij Ankara Iskender Kebap, een restaurantje om de hoek van het hotel. Ik had een mixed grill en Piet een kipspies, erg lekker maar met het niet bestelde brood en salade was het toch allemaal weer veel te veel. We kregen ons biertje geserveerd in een glas dat omwikkeld was met aluminiumfolie (toch misschien een beetje illegaal??). Natuurlijk baklava besteld, deze duurde even maar was overheerlijk. Een variant die bloedheet was en gevuld met kaas. Na het eten gingen we nog even naar de biertent van de vorige avond waar we de dames van de bediening probeerden uit te leggen waar we allemaal naar toe gingen. Dat viel niet mee, ze kenden veel plaatsen van de reisbeschrijving niet.

Zondag 16 juli

Om half zeven liep de wekker af, we vertrokken weer uit Ankara. Na een prima ontbijt werden de grote tassen in de bus gezet (wat een luxe) en gingen we op pad naar Hattusas, de oude Hittitische hoofdstad. Onderweg zijn we halverwege de vier uur durende rit wat gaan drinken bij een wegrestaurant annex benzinestation. Koffie werd in plastic bekertjes geschonken, dus werd het thee. Bij het winkeltje heeft Piet een reserve nagelknippertje gekocht en ik een soort vishoedje waarvan ik nog heel veel plezier zou krijgen. De eerste site die we bezochten was Yazilikaya, een oude religieuze site met nog goed zichtbare reliëfs van goden en priesters. Ook de in de rotsen uitgehouwen altaren en offerplaatsen waren nog in tact. Na de bezichtiging gingen we lunchen. Karin had een lunch besteld met een tomatensoepje, köfte en een roerei. Een biertje er bij en ik had weer genoeg en Piet zoals zo vaak teveel. Na de lunch gingen we op pad om de oude en de “nieuwe” hoofdstad van de Hittieten te bezichtigen onder leiding van de gids die ons ook al had verteld over de reliëfs op de vorige site. Vooral op het eerste gedeelte heb ik me niet helemaal door de gids laten leiden, ik wil ook altijd zelf rondkijken en heb dan niet de behoefte aan heel veel uitleg, mijn fantasie is soms grenzeloos en kan er heel veel bij denken zodat ik een idee in mijn hoofd heb hoe het er vroeger uitgezien kan hebben. En als ik het dan mis zou hebben vind ik dat niet zo heel erg, het is dan ook mijn plaatje. Het was jammer dat de afstanden tussen de verschillende bezienswaardigheden zo groot was dat we steeds met de bus moesten. Om half zes kwamen we aan in ons volgende hotel, het Mavi Ocak, een motel langs de weg. Daar was niks mis mee, mooie kamers en een zwembad (niet door ons gebruikt). Niet met de groep, maar samen gegeten. Natuurlijk weer van alles van de grill, ik deze keer met aubergine, erg lekker.

Maandag 17 juli Amasya

Om half zeven liep de wekker af, we gaan onderweg naar Amasya. Na een weer prima ontbijt de bus in en “en route” naar de volgende stad. Met alleen een plaspauze kwamen we rond elf uur aan op de plaats van bestemming waar we eerst met de hele groep naar het VVV-kantoor gingen. We werden daar voorzien van een boekje over de stad en zijn bezienswaardigheden. Ceylan zorgde er ook nog voor dat we allemaal een setje van vijf ansichtkaarten kregen, dus dat was lekker meegenomen, de postzegels hadden we namelijk al. Daarna een korte briefing in hotel Maden, snel de spullen op de kamer gelegd (zeer luxe, met aparte slaapkamer en soort woonkamer) en samen op pad.

Eerst bij een tentje naast het hotel een broodje Döner Kebab gehaald met voor Piet yarna (een soort karnemelk), samen voor L 2,50, belachelijke prijzen voor zo’n groot broodje vol met vlees). We hebben het op ons gemak op een bankje aan de rivier opgegeten, waarbij er nog twee Turkse dames voor ons opstonden en op een ander bankje gingen zitten. Van ons hoefde da natuurlijk niet, er was plaats genoeg, maar de dames wilden met alle geweld opstaan. Als eerste wilden we het museum bezoeken, maar dat was dicht op maandag. Toen zijn we op ons gemak naar de Pontische graven gelopen. Hier moesten we ons eerste kaartje kopen, de schade viel aardig mee, het was maar L 2,00 pp. Een aardig klimmetje omhoog op een soort weggetje en daarna nog even klauteren, maar we hadden tijd genoeg dus het kwam allemaal goed. Aan de tombes zelf was niet veel te zien, ook hier was best wel veel graffiti op de muren en de tombes zelf. Om nog meer te voorkomen waren er hekken neergezet, jammer.Na al dat geklim hadden we wel wat drinken verdiend en gingen we naar een terras aan de rivier. Helaas geen alcoholische versnaperingen, maar wel één water, vijf thee en twee blikjes fris voor L 5,00. De prijzen gingen daar nergens over en het was een heerlijk plekje. We hebben daar ook de kaarten naar huis zitten schrijven. Na het maken van een foto van de gedraaide minaret en de bijbehorende camii zijn we rustig doorgelopen naar een internetcafé waar we een mailtje naar de kids hebben gestuurd. Weer lekker gaan lopen langs de boulevard, wij zijn kennelijk niet de enigen die dat doen, ook de dames die een paar uur daarvoor voor ons waren opgestaan waren nog lekker aan het slenteren. Tijdens de wandeling liepen we langs de Mehmet Pasa Camii die verbouwd werd en toen ik even nieuwsgierig wat verder op het bouwterrein liep werden we door iemand aangesproken en kregen we een volledige rondleiding. Ook de poort werd geopend en we mochten zonder hoofddoekje en met de schoenen aan naar binnen. Waarschijnlijk omdat de moskee op dat moment geen dienst deed als gebedshuis. Nog wat foto’s gemaakt en het adres op een envelop laten schrijven (prima idee van Piet, zo kan er geen misverstand ontstaan over het adres en kunnen we geen losse papiertjes kwijtraken) en weer verder met onze wandeling. Toen we langs het postkantoor kwamen wilde ik de ansichtkaarten afgeven, maar het was er zo druk dat ik dat maar even niet heb gedaan. Dan maar naar het (naar ons idee) enige terras waar ze alcohol schonken. Het eerste biertje deden we aan tafel met Jacques en Anje, die daarna weggingen voor hun eetafspraak met de groep. Na nog een biertje besloten wij dat we maar daar bleven eten. Elke en nog een paar zaten ook op het terras aan een andere tafel en voordat ook zij weggingen voor het eten met de groep hielp Elke nog even met de menukaart, deze was alleen in het Turks en toen wist ik het woord voor soep nog niet. Het serveren van het eten ging allemaal wel bloedsnel, we hadden onze soep nog niet op toen het hoofdgerecht al kwam, dus dat laatste hebben we maar even teruggestuurd (niet dat het daarna weer kwam en zeker niet warmer, dus we hadden het net zo goed kunnen laten staan). Na het eten nog slippers, bananen en water gekocht en een afzakkertje gedaan in de bar van het hotel (wij met z’n tweeën en de ober). Ik heb nog even in bad gelegen terwijl Piet wat nachtfoto’s ging maken.

Dinsdag 18 juli naar Trabzon

Om half zes de wake-up call voor een lange reisdag van ongeveer 12 uur. Om half zeven zijn we gaan rijden, de eerste stop was rond negen uur. We hebben koffie en thee gedronken bij een Shell-tankstation waar Karin voor iedereen een landkaartje en drinken regelde.

Het kaartje was prima, de koffie bijna niet te drinken zo sterk, maar met een hoop suiker heb ik hem toch nog weg gekregen. Volgende keer toch maar weer thee. Na de pauze zijn we verder gereden tot we om elf uur bij een leuk Zwarte Zeekust dorpje aankwamen. Daar kon gezwommen worden, maar hebben we niet gedaan. Iedereen kon daar op eigen gelegenheid wat wandelen, drinken en/of eten. Eerst maar eens naar het postkantoor om eindelijk de kaarten weg te kunnen sturen. Daar keek de beambte eerst uitgebreid naar de postzegels, het leek erop alsof hij ze voor het eerst zag. Nadat ze goed waren bevonden begon hij te stempelen, dus misschien keek hij alleen maar even of ze goed vast zaten. Toen we verder gingen lopen kregen we al heel snel een kopje thee aangeboden door de eigenaar van een strandtentje. Hij vertelde dat hij drie baby’s had, die bleken later al volwassen mannen te zijn. Eén zat er op het terras een spelletje te doen, één deed de bediening en de jongste werd erbij geroepen om te tolken. Die laatste is een masterstudent aan de universiteit van Ankara en sprak redelijk Engels. Kort nadat de eigenaar binnenkwam nam hij de identiteitskaart van een oudere man die daar al zat in, waar dat voor nodig was weten we niet en hebben we ook maar niet gevraagd. Toen we afscheid namen mochten we de thee niet betalen en werden we beide (ja, ook Piet) gezoend alsof we oude vrienden waren. Toch nog even het stadje in gelopen, dat was één straat, dus ook zo gedaan. Onderweg kocht ik nog een broodje bal (köfte). Na de korte wandeling zijn we nog even bij Karin en Ceylan op het strandterras gaan zitten en hebben wat gekletst over reizen in het algemeen en over reizen in India in het bijzonder. Nadat iedereen terug was zijn we met de bus verder gegaan, beetje lezen, beetje slapen, korte stop voor (weer gratis) thee en een plaspauze. Onderweg ook nog een Magnum gekocht voor L 2,00, dus niet alleen het eten en de non-alcoholische drankjes zij hier goedkoop.

Aan het einde van de dag kwamen we aan in Trabzon waar we eerst het Aya Sofia-museum hebben bezocht. Dit is een kerkje met mooie fresco’s uit de Byzantijnse tijd, een klein dorpshuisje met inrichting en een leuke theetuin. Daar hebben we nog pruimen geproefd, (uiteraard) thee gedronken en de laatste ansichtkaarten gekocht. Na het bezoek naar hotel Horon, hoewel niet zo luxe als het vorige ook weer niet verkeerd. Het enige waar je wat bij kon opmerken dat een aantal van de televisiekanalen toch wel erg spannende films uitzonden: porno zo hard als je het wilde. De mannen van de groep gingen naar de hamam en de dames gingen samen eten. Piet en ik gingen gewoon ons eigen gang en zijn na een kopje bouillon op de kamer gaan zoeken naar een restaurant uit de LP. Na het eten zijn we naar de Efes pub gegaan voor een biertje. Wat ons daar weer overkwam is eigenlijk niet meer van deze tijd: er is een gedeelte voor alleen mannen en een gedeelte voor alleen vrouwen en mixstellen. Toen ik (natuurlijk) de verkeerde kant op ging kwam er al heel snel een ober me verwijzen naar de juiste plaats. Verder was er niets mis mee, maar toch raar.

Woensdag 19 juli

Lekker uitgeslapen, geen wekker gezet. Deze morgen was voor ons omdat ik niet met de dames naar de hamam ging. Nog even mail gecheckt, een 7.34 gehaald voor strategievorming, dus weer één binnen. Jammer van die vijf voor statistiek, maar daar blijft het gelukkig bij. Geld gewisseld, weer € 400,00, ik zit niet graag zonder. Daarna nog even een bakje thee gedaan op het grote plein in de stad en vervolgens terug naar het hotel waar we om twaalf uur vertrokken naar het Sumela-klooster.

Toen we daar aankwamen miezerde het al en hebben we eerst maar geluncht, een Turkse pizza met vlees. Het grootste gedeelte van de groep is naar boven gewandeld, het was een lekker steil klimmetje dat iets langer duurde dan het half uurtje dat er voor stond. Maar zoals gewoonlijk geeft dat niet, ik kom er vanzelf. Jammer van het weer, de miezer en de laaghangende bewolking. We konden dus het klooster niet vanaf het pad zien liggen en het was boven ook niet zo mooi als het in de zon geweest zou zijn. Toch waren de fresco’s erg indrukwekkend, het moet een heel mooi complex geweest zijn. We hebben nog foto’s gemaakt van een Turkse familie en beloofd dat we zouden opsturen.Iets voor de afgesproken tijd gingen we weer naar beneden voor een biertje en onze vervolgreis naar de bestemming Uzungöl. Onderweg bleef het maar een beetje regenen. Na de zoveelste en intussen gebruikelijke stop bij een tankstation kwamen we rond half acht aan in een druilerig hotelcomplex. Weer een mooie kamer in een soort appartementencomplex iets van het hoofdgebouw af. We hebben in het hoofdgebouw met de groep gegeten, er werd geen alcohol geschonken omdat er een groep Arabieren waren. Het eten was prima en de sfeer gezellig. Na het eten voerde een deel van het personeel een Turkse dans uit, op muziek van de band die al heel de avond zat te spelen (leuk, maar zoals altijd weer veel te hard). Na het eten hebben we (verpakt in krantenpapier) samen met Elke, Saskia, Jacques en Anje nog bier en raki gekocht en op het terras voor onze kamer opgedronken. Was gezellig, om twaalf uur lagen we in ons tweepersoonsbed.

Donderdag 20 juli

Om vijf uur gewekt door de imam, hoop herrie, even plassen en weer verder slapen. Piet lukte dat weer even niet, dus die had een korte nacht. Om zeven uur liep de wekker af. Eerst maar eens een lekkere douche genomen en gaan ontbijten in het hoofdgebouw. Om acht uur gingen we met de dolmus naar boven voor onze wandeling. Beneden regende het, gelukkig was het boven droog, maar echt mooi weer was het niet. Veel mist of laaghangende bewolking. Het loopt wel lekker als het niet zo warm is, maar het zonnetje zou beter geweest zijn. Wel waren er mooie doorkijkjes, veel kleine en aparte bloementjes en lekkere wilde aardbeitjes. Toen we een uurtje gelopen hadden en boven kwamen gingen we weer verder met de dolmus om naar een andere mooie wandelplek te gaan. Daar was niet veel aan, het begon intussen te miezeren.

Jammer was het wel want we kwamen in een dorpje waar de mensen erg vriendelijk waren en we ook koekjes kregen aangeboden door de kinderen die net uit school kwamen. Voordat we het dorp uitgingen hebben we nog even wat fruit gekocht bij het lokale winkeltje. Maar het was voornamelijk mist, miezer en zorgen dat je niet uitglijdt. Zelfs gezellig kletsen ging bijna niet, als je niet in de modder wilde lopen liep je in de berm en daar was het uitkijken voor koeienvlaaien (ook lekker glad door de regen). Intussen waren de chauffeurs en de gids verder naar beneden gegaan om voor de lunch te zorgen. Dat was lekker en eenvoudig, brood met kaas en worst geserveerd met natuurlijk tomaat en komkommer en water. Niks mis mee dus. Na de lunch zijn we met de dolmus naar beneden gegaan. Een paar mensen gingen nog vanaf de moskee lopen naar het hotel, maar een paar waaronder wij hadden het gehad. We waren nat en koud en lieten ons naar het hotel rijden. Soep en thee op de kamer gedaan, de TV ingesteld (die was kennelijk nagelnieuw) en de spullen te drogen gelegd op de kachel. Omdat we geen zin hadden om de hele middag en avond op de hotelkamer te gaan zitten zijn we toch maar weer gaan lopen. In eerste instantie hadden we bedacht dat we richting dorp zouden gaan lopen, daar waren namelijk een aantal restaurantjes die wel leuk leken. Halverwege zijn we toch maar omgekeerd, de weg was een zandpad en in dit weer dus een modderpad en bij elke auto die langs kwam moesten we uitwijken. Bovendien was er weinig tot geen verlichting en zagen we de bui voor de avond al hangen, daar hadden we dus even geen zin in. We zijn dus in de buurt van het hotel maar naar de terrasjes gegaan om eens op jacht te gaan naar een biertje. Dat viel niet mee. In het eerste restaurantje vertelde de ietwat (of eigenlijk erg) opdringerige ober dat er maar één restaurant was waar we zeker bier zouden krijgen. Gelukkig gaf hij ons ook de naam en de richting waarop we moesten lopen. Na een paar glaasjes thee zijn we daar dan ook maar naar toegelopen, hoewel het verder was dan de ober het had aangeduid en we het bijna hadden opgegeven. Het bleek het restaurant te zijn van het Solakli Motel waar we die ochtend onderweg naar de wandeling al langs waren gekomen en waar onmiskenbaar bier werd verkocht gezien de luifels en andere Efes-uitingen. Toen we binnenkwamen was het helemaal leeg (en dat bleef ook zo) en was het personeel bezig de tafels te dekken. Het zag er prima uit en we hebben dan ook heerlijk wat biertjes gedronken. We hadden ook wel wat anders kunnen nemen, er stonden zelfs flessen Bacardi en gin in de koelkast. Tussen de biertjes door heb ik lekker zitten schrijven. Vorig jaar heb ik een begin gemaakt met de traditie om het schriftje aan te vullen voordat we eten, gewoon in het restaurant waar we dan zitten en dat is prima bevallen. We hebben dus prima gezeten, gedronken en gegeten. Nog een klein flesje raki en paar biertje mee en we waren voor L50,00 weer helemaal klaar. De meegenomen drank hebben we op ons eigen terras zitten opdrinken waarbij eerst Dick en daarna Elke, Hans, Saskia en Marlies ons nog gezelschap kwamen houden. Ook zij hadden hun eigen drank bij zich omdat er in het restaurant weer niet de hele avond geschonken werd.

Vrijdag 21 juli naar Yusufeli

Om half zes liep de wekker af voor een lange reisdag. Helaas was het ontbijt nog niet klaar en werd het een kwartiertje later als gepland voordat we vertrokken. Eerst maar even een fotostop voor de moskee aan het meer. Het was gelukkig beter weer als de dag ervoor, dus het zal wel een mooi plaatje zijn. Verder hebben we voor de lunch een bezoek gebracht aan een theefabriek.

Daar kregen we een rondleiding en (natuurlijk) een kopje thee aangeboden. Daarna hebben we nog maar één stop bij een tankstation gemaakt voordat we arriveerden in Artvin voor de lunch. Het kostte Mustafa enige moeite om een parkeerplaats voor de bus te vinden, uiteindelijk lukte dat voor de deur van het restaurant. Na het eten van köfte en een soort stoofpotje (en het weigeren van een fles nagevuld water) zijn we nog even door de hoofdstraat gewandeld waar we bij een slijter klein flesje Johnnie Walker en een fles Raki hebben gekocht. Bijna namen we ook een pistool mee, die lagen daar namelijk, compleet met munitie in de etalage. Waarschijnlijk wist de winkelier zo wat die kostten, maar de prijs van de whisky moest hij in ieder geval wel opzoeken. Na het winkelen nog maar één stop voordat we om kwart voor zes aankwamen in ons zeer eenvoudig pension Barhal in Yusufeli. Karin waarschuwde ons voor de eigenaar die nogal rare ideeën had over de omgang met vrouwen, het is een charmeur die denkt nogal wat voor elkaar te krijgen. Gelukkig heb ik daar op mijn leeftijd en met het gezelschap van Piet geen last van. Na een kopje soep op de kamer en een biertje op het terras van het pension hoorden we de plannen voor morgen, we gaan heel de dag wandelen. Bij de briefing kregen we ook te horen dat we de was konden inleveren, niks per kamer en stuks tellen. Gewoon sorteren in wit en bont en op de bank op de hoogste verdieping gooien, dan kwam het morgen weer terug. Spannend of we dan alles weer terugkrijgen, dus even een lijstje aangelegd. We hebben samen gegeten in een lokaal restaurantje wat ik in de bus op de heenweg al had gezien. Daarna zijn we gaan internetten. Toen ik wilde gaan telebankieren kreeg ik de melding dat de inlogcodes waren geblokkeerd en ik nieuwe kon aanvragen die dan per post zouden worden opgestuurd. Schiet ik lekker wat mee op, ik wilde Patrick en Joke nog € 25,00 overmaken voor de vakantie, die was ik vergeten te geven toen we ze de laatste keer zagen. Dat doen we dus wel als we thuis zijn. Verder zijn we in een hoerentent terecht gekomen toen we een biertje wilde gaan doen in een lokaal tentje. Een hoop zatte kerels en personeel wat redelijk op en om ze heen hingen. Het balkon mochten we niet op, daar werden later ook de gordijnen van dicht gedaan. De eigenaresse kwam ons wel persoonlijk de hand schudden om ons welkom te heten, wat moet je daar nou weer mee. Maar afgezien van een dronken man die zo af en toe eens opstond om luidkeels iets te roepen was er niets aan de hand en bleven we dus gewoon ons biertje opdrinken, geserveerd met pinda’s dus dat dan weer wel. Daarna deden we nog een afzakkertje op het terras van het pension waar later Hans en Elke nog aanschoven.

Zaterdag 22 juli

Om half zeven liep de wekker af voor een dag wandelen. Eerst maar eens een ontbijt gedaan, dat was eenvoudig maar prima en daarna met twee busjes op weg naar de wandelstek. In eerste instantie wilden ze ons graag allemaal in één busje proppen en er wat losse krukjes bijzetten voor de mensen waar eigenlijk geen plaats meer voor was. Dat hebben we toch maar niet gedaan, dat is prima voor een stukje van vijf minuten op een asfaltweg, maar niet voor anderhalf uur hobbelen in de bergen. Dus een tweede busje werd besteld en toen ging het prima. Als eerste deden we een stop bij een oude Gregoriaanse kerk die (zoals bijna altijd) omgebouwd was tot moskee.

Hij was niet meer in gebruik en we konden er dan ook niet in. Om foto’s te maken van het geheel moesten we even de tuin in van een nabij gelegen huis. Dat was geen probleem zolang we de gewassen maar niet vertrapten en geen foto maakten van de boerin die over de balustrade van haar balkon hing. Piet kwam later op die plek en wist niets van die afspraak zei hij nadat hij de foto had gemaakt. Vreemd, ik had het hem wel verteld, maar soms is hij een beetje (Oost-Indisch) doof. Het is een mooie foto geworden. Na een poosje rijden kwamen we in een dorpje aan waar we thee dronken en de lunch inkochten, lekker vers (warm) brood en worst en kaas met daarbij wat drinken en een blikje bonen. Nog even naar het toilet bij de moskee waarbij de dames ook maar op het herentoilet gingen omdat het toilet van de dames er kennelijk helemaal niet uitzag. Toen ik daar naar toe liep waren er ook nog wat mannen de voeten aan het wassen en zijn we ook nog even in de moskee zelf geweest. Het is er echt voor het gebruik, compleet met kachel en aircoapparaat. Na al die activiteiten nog een klein stukje met de dolmus naar boven voordat we aan de wandeling begonnen. Die was wel erg mooi, lekker warm, zeker ook omdat we toch wel een aantal keren omhoog gingen en/of moesten klauteren. Vermoeiend, maar wel weer heerlijk. De lunch hebben we gegeten in de voortuin van een huis dat onderdeel uitmaakte van een dorpje dat verspreid over de heuvels lag. De enige centrale plek was de begraafplaats waar we ook nog een bezoekje aan hebben gebracht. Daar kwam ook natuurlijk bronwater uit de grond en heb ik wat gedronken met het idee dat als het op deze berg niet zuiver is het dat nergens is. Na het bezoek aan de begraafplaats zijn we verder gewandeld en zijn we weinig mensen tegengekomen, wel veel beekjes met heel helder (en dus drinkbaar) water waar ik een aantal keren mijn flesje heb gevuld met koel water. Ook onderweg kwamen we bij een huis waar we nog besjes aangeboden kregen, maar die heb ik afgeslagen. Niet omdat ze niet goed zouden zijn, maar gewoon omdat ik er geen zin in had. Na de wandeling deden we nog wat thee in het dorpje waar we begonnen waren en gingen zo met de busjes terug naar Yusufeli. In tegenstelling tot Uzungöl hadden we zonnig en dus schitterend weer. Na terugkomst deden we een biertje en hebben we onze eigen was uitgezocht. We hebben alles teruggevonden, maar niets was gestreken, dus toch fijn dat ik het reisstrijkijzertje meegenomen heb. Daarna gingen we samen op zoek naar eten. We kwamen uit bij een terras waar een bruiloft gaande was. Toen we stonden te kijken werden we ook uitgenodigd om het feestterrein op te komen, maar dat hebben we eerst geweigerd omdat we nog moesten eten. Nat het eten in het restaurantje waar ook het feestterrein vandaan werd bediend (soep met veel vet vlees en een stoofpotje met even vet vlees en baklava met thee) zijn we toch maar naar de bruiloftsreceptie geweest. Daar wordt volop gedanst door het hele dorp, het is er een gaan en komen van gasten en er wordt niets geschonken. Waarschijnlijk is dat aan de genodigden van het bruidspaar voorbehouden, maar mag wel iedereen het terrein op om te dansen, te kijken en vooral te kletsen met de overige dorpsbewoners. Erg gezellig allemaal, hoewel mannen en vrouwen (natuurlijk) apart zitten. Toen we terugkwamen in het hotel zat zowat heel de groep op het terras van ons pension en zijn we bij Saskia aangeschoven om nog een afzakkertje te doen. Daarna snel naar de kamer voor het inpakken van de spullen, morgen gaan we weer verder.

Zondag 23 juli Kars

Natuurlijk op tijd weer op, even gedoucht en ontbeten en daarna weer verder naar Kars. Toen we op de bus stonden te wachten kwam de bakker met vers brood voor de verschillende winkeltjes in de straat. Hij legde dat gewoon in een kastje aan de gevel van de winkel die nog op slot was. Ook de koelkasten die buiten stonden waren gewoon te openen en de tomaten lagen in een krat onder een zeiltje. Kennelijk hebben ze geen dieven in Yusufeli, zou zo overal moeten zijn, maar helaas… Na een poosje rijden kwamen we aan in een dorp waar we thee dronken en inkopen deden voor de inwoners van heel arme dorpjes waar we onderweg langs zouden komen. De armoede in die “onderweg”-dorpjes was inderdaad schrijnend en vooral de kinderen waren erg blij met de koekjes en de lollies. Daarna gingen we verder naar Kars om in ons hotel Göngüren in te checken, zoals steeds niet veel mis mee. We hebben eerst maar eens geluncht in een leuk restaurantje, het zag er erg sjiek uit, maar de prijzen vielen reuze mee, weer een goede tip uit de Planet dus. Na de lunch hebben we rondgewandeld en de Apostelkerk en de oude brug bekeken.

Terugwandelend kwamen we de ruines tegen van oude Armeense kerken waar we ook nog even in zijn geweest. Daar was verder niet veel te zien, maar de bouw op zich was wel interessant. Terug naar ons hotel waar we zouden verzamelen om naar Ani te gaan, een site met veel oude kerken en andere gebouwen. Onderweg in de bus begon de gids alvast te vertellen, maar daar heb ik (en volgens mij meer reisgenoten) weinig van meegekregen. De site zelf was geweldig, een grote vlakte met gebouwen die in meer of mindere mate waren gerestaureerd. Aan het einde van de site liep een rivier die de grens met Armenië vormde, we waren er dus heel erg dichtbij. Na de bezichtiging hebben we een koud biertje gedaan en zijn een stuk verder samen gaan eten bij een restaurant in een park aan een grote fontein. Daar zat een (bleek later) Hollandse familie van Turkse afkomst achter ons en hebben we met de dochter en later de vader nog lekker zitten kletsen. De vader was 34 jaar geleden naar Nederland gekomen als gastarbeider en had daar een bestaan opgebouwd. Eens in de twee jaar kwamen ze naar turkije voor familiebezoek. Nog een afzakkertje gedaan in het hotel en weer te laat naar bed. De nachten hier zijn net zo kort als thuis, een uurtje of zes.

Maandag 24 juli

Zoals gebruikelijk om acht uur vertrokken voor onze rit naar Dogubayazit. Voordat we vertrokken heb ik in de hal van het hotel nog even zitten kletsen met een Nederlandse jongeman van Iraanse afkomst. Hij zat te wachten op zijn visum voor Iran, het thuisland van zijn moeder. Het visum moest komen van de Iraanse ambassade in Kars, kennelijk hoef je dat niet in Nederland al te regelen. Na een rit met de nodige wandel- en rookstops hebben we thee gedronken in een redelijk chaotisch tentje. Nog een klein stukje verder voordat we op de plaats van bestemming aankwamen voor onze lunch. Alweer een lange tafel, maar verder wel goed verzorgt en het eten was prima, vergezeld van een koud biertje. Na de lunch gingen we met de groep naar de “zwarte markt” die gewoon een bazaar bleek te zijn. Omdat we dat al een aantal keren hadden gezien en Piet naar de WC moest zijn we teruggelopen naar het restaurantje en hebben we daar lekker een bakkie thee genomen. Toen de ober ons kwam vragen om onze gelukscijfers op een lottoformulier in te vullen hebben we dat maar gedaan, de enige prijs die daar uitkwam was de rekening van de thee die we niet hoefden te betalen. Misschien heeft de ober er meer uitgehaald, maar dat is hem dan van harte gegund.

Toch nog maar een minuut of tien rondgelopen voordat we met de bus en de groep naar het Ishak Pasha Paleis gingen voor de bezichtiging. Een erg mooi paleis, er wordt ook nog volop aan gerestaureerd, met name de opslagplaatsen van de caravanserai moeten nog gedaan worden, deze staan nu nog in de steigers. Het was er ook erg rustig, alleen wat andere Turkse toeristen. Na de bezichtiging zijn we naar hotel Sim-er gebracht, dat lag nogal een eind uit de stad. Het lijkt erop dat er in de stad te weinig accommodatie is en we dus moesten uitwijken. Het was goed, maar niet heel bijzonder, dat gevoel heeft vast te maken met de locatie. Het betekende dat we ook niet naar de stad konden en min of meer gedwongen waren om in het hotel te blijven. Toch hebben we veel plezier gehad, eerst op het dakterras met een groot deel van de groep met een paar biertjes. Daar bestelde Everien een fles wijn wat nogal wat verbazing wekte bij de ober. Toen hij een poosje later met een halfvolle fles aankwam werd deze eerst gekeurd door een reisleider van een Belgische groep die aanwezig was. Hij keurde hem af, zei dat hij naar azijn smaakte. Everien en Elly (die samen de fles zouden delen) namen toen toch maar wat anders. Daarna zijn we gaan eten in een zeer “gezellig” Russisch aandoende eetzaal met een buffet samen met de groep Belgen die ook in het hotel zaten. Na het verder uitstekende (maar wel voor Turkse begrippen peperdure eten) zijn we nog even naar de kamer gegaan voordat we weer teruggingen naar het dakterras omdat Mustafa langs zou komen met zijn vrouw en één van zijn zoontjes. Hij was stipt op tijd, maar kwam alleen naar boven, dus helaas waren we voor niets opgestaan van ons luie bed. Zonder douchen in een coma gevallen. (dat zal vast niets te maken hebben gehad met die anderhalve liter bier)

Dinsdag 25 juli Van

Op het verrassende tijdstip van acht uur gingen we onderweg naar Van. Omdat het warme water er pas vanaf zeven uur was ben ik maar zonder douche meegegaan. Na een klein half uurtje rijden mochten (moesten) we weer gaan lopen, deze keer langs een lavaveld. Ik heb er niet heel veel van gezien, omdat ik met Dick liep te praten over onze gezamenlijke voorliefde voor science fiction en fantasy. Die man weet ontzettend veel en kan zo een heel aantal titels opnoemen van de meest bekende schrijvers zoals Jack Vance. Na nog een stukje rijden kwamen we aan bij de waterval van Muradiye waar we thee hebben gedronken. Ondanks dat ik daar heerlijk met Cora heb zitten praten vond ik toch dat de pauze wel erg lang duurde.

Na vertrek zijn we doorgereden naar Van waar we eerst een bezoek hebben gebracht aan de universiteit waar ze een fokprogramma hebben opgezet met de Van-katten. Deze katten zijn heel speciaal omdat ze allemaal twee verschillende kleuren ogen hebben en een witte vacht. Alle kleurcombinaties van ogen van groen, blauw en geel zijn voorhanden. Toen we die allemaal gezien en gefotografeerd hadden en ook nog een kaart (foto) voor Saskia hadden gekocht zijn we doorgereden naar de vogelgriepkippenstad Van doorgereden om in hotel Büyük Asur in te checken. In Van viel het eerste menselijke vogelgriepslachtoffer van Turkije, net een week nadat wij geboekt hadden. Dat alles weerhield Piet er tussen de middag niet van om een kipspies te nemen. Het was in een van de tenten waarvan we dachten dat we de rekening niet konden betalen, er lagen zelfs tandenborstel op tafel na de thee. Toch was de schade maar L17,00 (€ 8,50). Daarna zijn we door de stad gaan lopen, was het museum natuurlijk weer gesloten en hebben we een heel kleine drukkerij met ouderwetse apparatuur “bezichtigd”. Als klap op de vuurpijl heeft Piet zich door een barbier laten scheren. De snor en de bakkebaarden bijknippen en de neus en oorharen korten (het laatste met vuur) hoorde allemaal bij de behandeling van wel € 1,50. Geen wonder dat Turkse mannen zichzelf niet scheren, maar dat een barbier laten doen. Na dat alles kregen we nog een kopje thee aangeboden en zat ik wat te praten met een oudere man die (natuurlijk) ook in Duitsland had gewoond. Nog even boodschappen gedaan voor de lunch van de volgende dag en we gingen weer terug naar het hotel voor een paar rustige uurtjes, het is tenslotte toch warm én vakantie. Aangekomen in het hotel hebben we nog even een koud biertje gedaan op het terras met Hans en Elke, daarna zijn we naar de kamer gegaan. Toen we op pad voor het avondeten in een bakkerswinkel met zitgelegenheid aankwamen zagen we dat we de verkeerde route hadden gelopen. Toch hebben we het gevonden na een poosje zoeken: restaurant Besse. Het eten was goed, maar er was totaal geen sfeer, misschien omdat het nagenoeg leeg was. Op ons even gezellige terras van het hotel nog een biertje gedaan waarbij Dick nog even aanschoof.

Woensdag 26 juli

Onderweg naar het eiland Akdamar voor de bezichtiging van de kerk daar en een frisse duik in het Van-meer zijn we langs de tombe van Hamline Hatun Kumbeti gegaan.

Deze tombe is speciaal gebouwd voor een op jonge leeftijd overleden vrouw uit de stam van Het zwarte Schaap. Daarna zijn we verder gegaan met bus en boot naar het eiland en hebben we de kloosterkerk uitgebreid bekeken. Helaas konden we door restauratiewerkzaamheden niet naar binnen, maar ook de buitenkant was erg mooi met alle bijbelverhalen. Na de bezichtiging zijn we even gaan zwemmen in het sodahoudende water van het meer. Was lekker en mijn bikini doet het ook, dus die is ook weer getest. Na ons eigen meegebrachte lunch te hebben opgegeten (inclusief de bonen in saus die ik al weken meesleep) zijn we op weg gegaan naar hotel Kardelen in Tatvan. Dat was ook weer prima, eigenlijk zijn dat bijna alle hotels. De kamer had weliswaar geen airco, maar wel een goede hor, dus het raam kon gewoon ‘s-nachts open blijven. Na het inchecken gingen we met twee busjes omhoog voor een wandeling rond het kratermeer van de berg Nemrut Dagi(niet de beroemde). De wandeling viel wat mij betreft wat tegen, de busjes waren niet in orde dus hebben we wat extra moeten lopen. Onder bij het kratermeer waren wat heetwaterpoelen en een camping waar we thee hebben gedronken, we leuteren wat af en worden echte theemutsen. Daarna gingen we een stukje terug wandelen naar de beginplaats van de busrit. Onderweg kwamen we een klein slangetje tegen (op de foto lijkt het heel wat) en twee landschildpadden. Na terugkomst in het hotel zijn we nog even fruit en cola gaan kopen en zijn we daarna aangeschoven in de enige fatsoenlijke eetgelegenheid aan de lange tafel bij de rest van de groep. Het eten kwam met hindernissen maar was verder wel goed. Daarna lekker onder de douche en met een borrel nog even in bed gezeten.

Donderdag 27 juli

Voor de verandering een keer op tijd weg, om vijf uur was de wake-up call en om zes uur gingen we ook echt weg. Ondanks dat Piet heel weinig geslapen had mag het van ons eigenlijk wel elke dag zo vroeg zijn. Nu was het omdat het wel erg warm zou worden, zo tussen de 45 en 50 graden. We waren met een tussenstop voor de thee en een bezoek aan de tombe van Zeynel Bey Türbesi al snel in de buurt van de Tigris. We gingen daar naar toe om de grotwoningen en ruines van Hasankeyf te bezoeken. Daar kwamen we rond half twaalf aan en begonnen we aan de bezichtiging van de site. Omdat het steeds heter werd begonnen we bovenaan, dan hadden we de klim maar vast gehad. Het is allemaal wel heel erg indrukwekkend, zeker als je weet dat er tot 1963 nog mensen in hebben gewoond. Ze moesten daar weg omdat de regering er opgravingen wilde doen en de site wilde bewaren voor toekomstige generaties. Het wrange is nu dat er plannen zijn om een dam te bouwen waardoor het hele gebied onder gaat lopen. De bezichtiging was mooi, maar ook heel warm. Na een drankje hadden we tijd om op eigen gelegenheid te lunchen. Dat hebben we heel gezellig met Cora en Arie gedaan zittend op en tegen kussens op een vlonder boven de Tigris, de lunch bestond dan ook uit vis uit diezelfde rivier en zat vol graten, maar dat mocht de pret en zeker de gezelligheid niet drukken. Het was wel de duurste lunch tot nu toe, wel L14,00 pp. Nog een ketting gekocht voor L4,00 en daarna gingen we weer onderweg naar Mardin waar we in een heel mooi hotel zaten. Het was hotel Erdoba Konklari en het grootste gedeelte zat in een dependance. Aan de buitenkant zag het er niet uit, maar binnen waren de kamers prima, met eigen sanitaire voorzieningen. Er stond een grote douchecabine met daarin een wastafel, toilet en een douche in een hoek van de kamer. Prima, maar wel raar om te zien. Omdat er (in tegenstelling tot wat de receptioniste ons had beloofd) geen bier was zijn we gaan lopen en kwamen we bij het restaurant wat we hadden uitgekozen om te gaan eten.

Dat restaurant was helemaal geweldig, we waren met Jacques en Anje en dat was gezellig. Daar hebben we gegeten, ook hier gingen het met hindernissen, totdat ik een beetje heel erg boos werd toen wel het gerecht van Anje en mij kwam, maar dat van de mannen nog er nog niet was toen wij het al bijna ophadden. Later hoorden we van andere groepsleden dat zij ook problemen hadden met de “snelheid” van het eten. Om negen uur waren we terug op de kamer en zijn we zowat gelijk gaan slapen. Piet nam nog een mix mee in bed, maar ik had voldoende gehad en was dus zo vertrokken.

Vrijdag 28 juli naar Diyarbakir

Zonder wekker wakker geworden, we hebben een vrije morgen dus konden het lekker rustig aan doen. Het werd dus een echt luie morgen met ontbijt waar we een Nederlands stel ontmoetten en waar we lekker mee hebben zitten kletsen. Vervolgens gingen we naar een theetuin waar we heerlijk lang hebben gezeten omdat we even ergens anders geen zin in hadden (we hebben nog wel even rondgelopen, maar dat mag geen naam hebben). Om twaalf uur vertrokken we met de bus naar het safraanklooster.

Het klooster wordt nog gebruikt om studenten te onderwijzen, de oude taal van Jezus wordt er nog geleerd en gebruikt. Voordat we verder gingen kijken in het klooster hebben we eerst nog wat gedronken en heb ik oorbellen, een paar speciale kerstkaarten en een souveniertje voor mama gekocht. Daarna kregen we een rondleiding van een student waarbij Ceylan het allemaal vertaalde. Na de bezichtiging deden we nog een ijsje voordat we naar ons hotel Grand Güler in Diyarbakir waar we twee nachten zouden verblijven. Het hotel is prima, behalve dat de baas een draak van een vent is die ook Mustafa uitblaft, terwijl die toch altijd heel vriendelijk en gedienstig is. Tijdens de briefing werden we wel gewaarschuwd voor kleine criminaliteit, jammer dit is de eerste keer dat er ook maar gewaarschuwd wordt en dan zal het ook wel waar zijn, we zullen dus op moeten letten als we uitgebreid de stad ingaan. We hadden weer een bad, deze keer zonder stop, maar die mochten we van Cora lenen. Met Cora zijn we ook na het inchecken over de bazaar gelopen en hebben we een biertje gedaan op het dakterras van restaurant Sinan vlakbij het hotel. Na het biertje zijn we gaan douchen en daarna lekker met Cora gaan eten bij Selim, we hebben heerlijk gegeten en Cora is prima gezelschap. Piet had een speciale soort köfte en Cora en ik namen een lamsschotel. Deze was heerlijk, de botjes werden er aan tafel uitgehaald en het vlees werd vermengd met twee soorten rijst. We konden het bijna niet op zoveel was het. Samen met water, fris en een toetje waren we L 39,00 kwijt voor drie personen, het was dus weer een hele aanslag op ons budget. Piet en ik hebben daarna samen nog een biertje gedaan op hetzelfde terras als die middag, daar mochten we ineens zonder vooraankondiging L 3,00 pp meer voor betalen omdat er muziek zat. Raar volk in Diyarbakir, temeer omdat wij op een buitenterras in een hoekje zaten (zonder tafeltje en dus eigenlijk weggestopt).

Zaterdag 29 juli

Weer geen wekker gezet, het lijkt wel vakantie. Na het ontbijt even terug naar de kamer en alles georganiseert zodat we op ons gemak naar de stad konden en daar konden blijven zolang we wilden. Eerst maar op zoek naar een zogenaamde Sufis sarcofaag die in een parkje langs de stadsmuur zou staan. Die hebben we na enig zoeken gevonden, we waren aan de verkeerde kant van de muur gaan lopen en hadden hem daarom gemist.

Aan de kleur lag het in ieder geval niet, hij was zo gifgroen als je ze maar hebben kunt. De kleur leek een beetje op de kleuren van die afgrijselijke beelden in het museum van Mamallapuram in Zuid India, maar verder was er niet veel aan. We hebben wel lekker over de bazaar gelopen en daar een sjaaltje gekocht voor L 2,00 om de moskee mee in te kunnen (en niet steeds de sarong mee te hoeven nemen). Op het moskeeplein heeft Piet foto’s lopen maken en zat ik een hele poos met een Turkse student te praten over het universiteitsleven in onze beide landen. Na even wat verder te zijn gelopen over de bazaar kwamen we in een klein theehuis waar we wat hebben gedronken. Het leek er even op alsof ik daar als vrouw niet mocht zijn, de ober die de thee kwam brengen keek me ook niet aan (ook al was het een jonge vent die misschien wat vrijer opgevoed was). De rest van de mannen op het terrasje zaten een spelletje te spelen zeiden en keken ook niet vreemd, dus het zal wel mijn idee geweest zijn. Ik heb voor alle zekerheid toch maar mijn hoofddoekje opgedaan. Pas toen we weggingen werd er vriendelijk gedag gelachen, ook naar mij, het blijft raar. De lunch hebben we in een lokaal tentje gedaan en bestond natuurlijk uit een broodje döner kebab. Onderweg naar de kamer om uit te buiken heb ik nog twee bloesjes gekocht voor L 10,00, je kunt er bijna niet eens voor laten wassen. Natuurlijk gingen we na de rustperiode weer lopen, deze keer door de kleine straatjes van de stad en de groenten en kruidenbazaar. Op de yoghurt- en kaasbazaar hebben we ook nog een paar biertjes gekocht voor op de kamer, gezien de ervaring van de laatste avond hadden we geen zin om weer een bar te gaan zoeken, we hebben tenslotte een koelkast op de kamer. Al lopende kwamen we in de buurt van het luxe hotel wat in een voormalige caravanserai was gebouwd en gingen we daar naar binnen voor een verfrissing. Daar zaten al een paar mensen van de groep waar we bij zijn gaan zitten en mee in gesprek raakten. Toen ik wilde afrekenen ontstond er een misverstand. Ik zei te willen betalen voor de vier biertjes die we gebruikt hadden en prompt kwamen ze met vier nieuwe. Die heb ik maar teruggestuurd. Op de terugweg naar het hotel werd ik nog bijna beroofd, een snotjong zat aan mijn rugzakje te morrelen. Gelukkig keek ik opzij in de spiegelruit van een hotel en zag het. Een grote klap achteruit en weg was hij, maar wel een raar idee dat je het niet voelt en dat er niemand in een drukke winkelstraat er wat van zegt. Is dat het criminele aan Diyarbakir?, jammer dus, maar gelukkig niets gebeurd. Piet holde er nog even achteraan om te laten weten dat de dief het niet nogmaals moet proberen, maar de jongeman vloog achter een auto weg een smal straatje in. In het hotel was het badwater lauw, dus hebben we daar niet uitgebreid in gelegen, maar hebben we lekker een soepie gedaan op de kamer. Na een uurtje lammen zijn we gaan eten bij restaurant Sarmasik Ocakbasi in de straat van het hotel. Natuurlijk weer een heerlijk gegrilde kipspies, met daarbij een paar lamskoteletjes en linzensoep vooraf. Als toetje eindelijk weer eens baklava. Die moest van de overkant gehaald worden, maar was er niet minder lekker om. Grappig was wel dat alles van de tafel wel heel snel werd opgeruimt, het waterflesje stond zelfs nog te wankelen toen de ober het van de tafel griste. Terug naar het hotel waar we eerst de was hebben opgehaald, deze was een stuk duurder als in Yusufeli, maar ook veel beter verzorgd. Mooi schoon en keurig gestreken voor € 15,00 per 10 stuks. Toen Piet een blikje bier wilde opentrekken bleek het bevroren te zijn en vloog alle druk uit het blikje. Gelukkig pasten er maar twee van de drie blikken in het vriesvakje, dus hadden we nog wel wat te drinken.

Zondag 30 juli Nemrut Dagi

Om zeven uur zijn we vertrokken om dat we met de veerpont naar de goede kant van de Tigris moesten varen. Met alleen een fotostop van tien minuten kwamen we aan bij de veerpont. Deze bleek al vol te zijn er vertrok dus ook eerder . Het leek erop alsof we twee uur zouden moeten wachten op de volgende vaart, gelukkig zouden we daarop dan wel de eerste zijn. Op het theeterrasje verzon Karin dat we in die tussen tijd met een bootje wel een tochtje op de rivier konden maken, we hadden toch even niets anders te doen. Intussen dat Karin aan het onderhandelen was met de eigenaar van een aftands bootje kwam er een dolmus aan waar zesendertig mensen uitkwamen. Je zou zeggen dat het niet past, maar we zagen het gebeuren. Later bleek dat het een ontvangst was voor het bruidspaar wat met de veerpont aan zou komen. Terwijl ze stonden te wachten op de boot én toen het bruidspaar daar vanaf stapte begonnen ze te dansen. Erg leuk om te zien allemaal. Piet en ik gingen met nog zes reisgenoten als eerste op het bootje voor ons tochtje op de rivier. Dat viel in het begin nog niet mee, de kapitein had de grootste moeite om de motor aan de gang te krijgen en in eerste instantie waren we alleen rondjes aan het varen, terwijl hij bezig was de motor aan te slingeren. Toen we eindelijk voeren zagen we ook de veerpont alweer terugkomen en moesten we weer terug naar de kant. Helaas voor het tweede deel van de groep ging voor hen het boottochtje dus niet door, maar het betekende wel dat we de volle twee uur niet hoefden te wachten. Om tien uur gingen we varen en de tocht duurde niet veel meer dan een kwartiertje. Onderweg naar ons hotel Eufraat zijn we alleen gestopt bij een supermarkt om (natuurlijk) wat koekjes en zo in te slaan. Ik kocht daar ook nog een grote meloen, die zag er namelijk heel erg lekker uit. Aangekomen in ons hotel deden we eerst op het terras maar eens een koud biertje, bij de lunch samen nog een en een kopje thee. De rekening was een beetje vervelend, hij rekende namelijk voor de thee L 2,50, dat vonden wij natuurlijk niet goed. Gelukkig werd hij snel wakker en kwam de prijs neer op L 0,50, een stuk beter. Op de eenvoudige doch complete kamer lekker even geslapen en thee gedronken. Daarna hebben we de meloen met de groep gedeeld, hij was inderdaad erg lekker. Omdat iedereen zat te lezen heb ik ook nog maar wat letters over de site van vandaag Nemrut Dagi gelezen. Om vijf uur gingen we met twee busjes naar het beginpunt van de korte wandeling naar de top. Het is een prachtige site met weliswaar kapotte, maar indrukwekkende beelden en is verdeeld in een oost- en een westkant. Aan de westkant hebben we met nog tientallen andere toeristen zitten wachten op de zonsondergang die niet spectaculair, maar wel best mooi was. Eenmaal beneden hebben we twee koppen als souvenier gekocht, ik kreeg er met heel veel moeite tien procent vanaf. Daarna dronken we in een restaurantje wat al te lang thee voordat we weer met de busjes naar beneden gingen. Terug in het hotel was er een lange tafel gedekt op het terras, maar hadden ze alleen geen bier meer. Later kwamen ze met lauwe blikken aanzetten, dus het was allemaal niet helemaal vriendelijk, zeker niet toen ze ook nog voordat mensen klaar waren met eten het licht uitdeden. Het eten was wel lekker, maar kwam echt als met een rotgang door, dus lekker ontspannen was het allemaal niet. Op de kamer heeft Piet nog een afzakkertje gedaan en ben ik maar lekker gaan slapen.

Maandag 31 juli Sanli Urfa

Vandaag gaan we op pad naar Sanli Urfa om daar de grot van Abraham en de vijvers met heilige vissen te zien. Om acht uur zijn we vertrokken om eerst een kijkje te gaan nemen bij de Atatürk dam.

Een groot project en dus zeer indrukwekkend, maar volgens ons is die van Aswan nog een stuk groter. Daarna gingen we een klein stukje verder thee drinken waarbij Karin ging vertellen over de komende dagen. Ook over de ballonvaart in Cappadocia, die kennelijk ook een korte versie had voor € 150,00 pp. Het duurde niet lang voordat we besloten om dat dan maar te doen, we hebben het er al vaker over gehad, ook in Nederland, en dit is toch wel een heel speciale plaats. We zouden de internetrekening wel plunderen. Na de thee en alle informatie gingen we met een onderweg een toiletstop op weg naar hotel Koran. Een redelijk hotel met weer een bad en airco, het is allemaal niet verkeerd. Die airco was nodig, het was de meest hete stad die we zouden bezoeken. Even een döner kebab gegeten (lijkt wel een favoriete lunch te worden) na het opbergen van de spullen op de kamer. Om half drie vertrokken we met de bus naar het centrum. Ons hotel ligt op drie kilometer, dus best te doen, maar als de bus toch rijdt waarom zouden we dan gaan lopen. We gingen eerst met de groep naar de grot van Abraham waar de sjaal om het hoofd moest op een manier waarop er geen enkele haar meer te zien was. De dames met korte mouwen moesten hier zelfs een overjas aan, die wel beschikbaar werd gesteld. De binnenkant was wel indrukwekkend, niet omdat het er zo heel mooi of versierd was, maar omdat er een aantal heel gewone mensen zaten te bidden. Ik heb ook foto’s kunnen maken.

Toen we naar buiten gingen zag ik een oudere vrouw met een mooi getatoeëerde hand waarvan ik een foto mocht maken. Na de bezichtiging waarbij kennelijk aan de herenkant niets te zien was als een kaal grotje zonder mensen gingen we naar de vijvers met heilige vissen en de bazaar waar we heerlijk hebben gelopen met de groep. Na een flesje sodawater in de caravanserai in het midden van de bazaar zijn we samen verder gaan lopen en eerst op een ander terrasje gaan zitten om te kijken wat we verder zouden gaan doen. We zochten het restaurant uit voor die avond en namen nog maar een soda. Het lijkt wel of er hier helemaal geen alcohol te verkrijgen is, maar dat redden we (denk ik) ook wel. Na de rustpauze zijn we maar gelijk naar het restaurantje gaan zoeken. Dat viel nog niet mee, er moest zelfs een zoontje van de kleermaker bij komen om ons de weg te wijzen, hij bracht ons er zelfs naar toe. Het was een fantastisch restaurant, het leek een oud herenhuis met een binnenplaats waar rond omheen allemaal kamers waren waar je met een paar mensen afgezonderd kon eten. We hadden een kamer voor onszelf en konden daar op kussens op de grond en voorzien van een lekkere airco genieten van het eten en elkaars gezelschap. Toen we om sodawater lemon vroegen kregen we zelfs naturel sodawater met vers geperst limoensap. Het eten was prima, het gezelschap ook en toen er nog een bruidspaar met band binnenkwam op de binnenplaats was het feest helemaal compleet. Na het eten hebben we nog een foto gemaakt van het bruidspaar en de uitnodiging om binnen te komen afgeslagen en zijn we op ons gemak naar het hotel terug gewandeld. Bij de slijter aan de overkant hebben we nog een biertje gehaald en toen was de dag weer om.

Dinsdag 1 augustus Harran

‘s-Morgens maar geen wekker gezet en eerst op ons gemakkie gegeten. Ondanks dat het hotel wel aardig was, was het ontbijt erg onder de maat. Daarna zijn we de stad in gelopen om nog een keer een bakkie thee te doen in de bazaar en in het park rond de vijvers met heilige vissen. We hebben daar nog wat rondgelopen en redelijk veel foto’s van mensen gemaakt, het was allemaal heel gemoedelijk en leuk. Onderweg terug naar ons hotel hebben we een (uitgebreid) bord döner kebab gegeten, met sla en brood. Om half drie vertrokken we naar Harran voor een bezoek aan de steengroeven. Deze zijn van binnenuit ontgonnen, dat had alles te maken met de enorme hitte die daar in het zomerseizoen is. Het was dus een overdekte groeve en op sommige plekken leek het wel een kathedraal, zo hoog was het uitgehouwen en zo’n hoge pilaren stonden er. Het dorp Harran zelf is ook heel speciaal, er staan nog bijenkorfhuizen zoals die in de tijd van Abraham werden gebouwd en bewoond. Het dorp heeft ook ruines van een universiteit en een kasteel. De ruines van het kasteel hebben we onder leiding van een gids bezocht, die van de universiteit en de bijbehorende moskee werden nog verder opgegraven en waren dus niet te bezoeken.

De gids leidde ons verder ook nog door het dorp en door een museum, dat was het oude huis van zijn grootvader. Het huis was aardig groot en toen ik hem vroeg wat de functie van zijn grootvader was zei hij dat het een soort regiosjeik was wat gelijk de grootte verklaarde. Toen Piet en ik verder alleen wilden gaan lopen door het dorp deed hij daar wat moeilijk over en net toen ik taai begon te worden omdat ik me niet laat vertellen wat ik moet doen greep Ceylan in en werd het gesust. Later hoorden we ook van Cora en Saskia dat zij daar problemen mee hadden gehad. Eigenlijk wel jammer, wat het leek een aardige knul (verder had hij voor de rondleiding eigenlijk niet veel toegevoegde waarde, maar toe maar). Rondlopend in het dorp zagen we hoe de mensen op dit moment leven, niet meer in bijenkorfhuizen, maar even goed wel heel eenvoudig. Omdat het er vaak zo heet was stonden er op een groot aantal daken familiebedden waar het hele gezin ‘s-zomers in sliep. Tijdens het lopen waren er zoals overal veel kinderen. Op het laatst werden ze wel vervelend, maar een paar boze blikken zorgden er voor dat ook dat snel weer over was. Het diner genoten we in het huis van de ouders van de gids, dat was lekker en best gezellig. Terug bij het hotel ging zowat heel de groep naar de slijter voor wat bier, die zat daar op een goed plek en had dan ook zijn koelkasten voor met koude flessen en blikjes staan. We hebben ons biertje lekker op de kamer in de stoeltjes opgedronken. Het beviel zo goed dat Piet nog een blik ging bijhalen.

Woensdag 2 augustus naar Göreme

Ons wachtte een zeer lange reisdag, we zijn waarschijnlijk twaalf uur onderweg en starten om zes uur met de rit. Afgezien van de stops heb ik erg veel geslapen (wat moet je tenslotte anders na een korte nacht en met een lange rit). Tussen de middag hebben we een lange pauze gedaan, dat was voor ons lekker en voor Mustafa noodzakelijk, twaalf uur rijden zonder fatsoenlijke pauze is niet goed voor zijn concentratie en uiteindelijk dus ook niet voor ons. Omdat de reis zo voorspoedig ging hebben we in de middag nog de gelegenheid gehad om de ondergrondse stad van Derinkuyn te bezoeken. Tijdens oorlogstijden woonden daar 10.000 mensen twee jaar lang ondergronds.

Indrukwekkend, maar ik moet er niet aan denken. Onderweg naar onze volgende bestemming kwamen we al in de vallei van Cappadocië. Toen we wilden stoppen om dat er een doorkijkje wel erg mooi was kon dat niet omdat het er te gevaarlijk was. Even later kon dat wel, maar was het uitzicht minder mooi. Monique en Pim gingen teruglopen en toen Piet dat zag liep hij met ze mee terug naar de vorige plek. Dat kwam die drie wel op een standje van Karin te staan omdat er een aantal mensen hadden moeten wachten. Kennelijk schoot dat Pim in het verkeerde keelgat want hij antwoordde gelijk dat we ook wel eens hadden moeten wachten omdat Karin twee sigaretjes wilde roken tijdens een stop. Na aankomst in ons hotel Ciner in Göreme kregen we informatie over de ballonvaart en mochten we gelijk € 300,00 afstorten. We hebben die avond samen heerlijk gegeten bij restaurant Sedef, Göreme is een leuk dorp met voldoende leuke restaurantjes. Na het eten hebben we nog even door het dorp gewandeld en hebben we met Karin en Ceylan nog een afzakkertje gedaan bij het zwembad van het hotel. Op tijd naar bed, morgen loopt de wekker om 04.30 uur af, we gaan in een ballonnetje varen: joepie!!!!

Donderdag 3 augustus

Ballonvaren boven Cappadocië. Om 05.15 uur werden we opgehaald met een busje en naar het terrein van de luchtballonnen gebracht (aan de overkant van de weg van ons hotel). Daar kregen we drinken en koekjes en cake als een licht ontbijt terwijl de ploegen de ballonnen aan het gereedmaken waren.

We zouden met tien mensen in één kleine mand zitten, negen van de groep en één jongen uit New York. De vaart was helemaal geweldig, ik heb er verder geen woorden voor, de foto’s wijzen het uit. Een paar mensen waaronder vooral Elke begonnen wel te zeuren over de warmte die uit de gasbrander kwam, maar dat heb je nou eenmaal als je altijd vooraan wilt staan en als eerste de ballon ingaat. Ik stond in het midden van de mand en had het ook warm als de vlam weer aanging, maar wat loop je nou te zeuren als je dit kunt (betalen). Aan het einde van de vaart zette onze Belgische piloot de ballon keurig op de trailer en kregen we om onze luchtdoop te vieren een glas champagne aangeboden en een certificaat. We kochten ook nog een foto van onszelf in de ballon, die was best aardig en kostte maar L 5,00. Na terugkomst konden we nog mooi het ontbijt in het hotel doen en legde ik een klacht neer over een doorlopende toiletbak.

Toen ik de verzekering kreeg dat er naar gekeken zou worden gingen we goed gevuld met de bus naar het openluchtmuseum. Daar hebben we samen lekker gelopen en heel veel dingen gezien. Het was er wel druk met veel groepen en (sommige) erg vervelende gidsen die vonden dat we maar moesten wachten als eenlingen. Na het museumbezoek van meer dan twee uur hebben we ontspannen thee gedronken en ook nog wat gegeten in een van de vele restaurantjes. Toen kwam ik tot de ontdekking dat ik het wel heel warm had en liever even naar de kamer wilde gaan om wat uit te rusten en de ergste hitte voorbij te laten gaan. Daar aangekomen bleek de toiletpot nog steeds door te lopen ondanks dat er iemand bij was geweest en kregen we een andere kamer aangewezen. Deze was met twee bedden i.p.v. met een tweepersoonsbed, maar dat is met deze hitte helemaal niet erg. Heerlijk een uurtje geslapen en wat gedronken.

Daarna samen weer de vallei in, deze keer gewoon gaan lopen, tegenover het hotel kon je zo een hoop mooie “bouwwerken” zien liggen. Ook daar hebben we weer bijna twee uur doorgebracht voordat we terug gingen naar ons hotel. Het is er werkelijk prachtig, één groot sprookjesland. Terug in het hotel ging Piet nog even liggen en ben ik op het terras gaan schrijven onder het genot van een (of twee) koud biertje. Toen ik terug kwam ging Piet douchen en toen ging het mis. Hij werd misselijk en zag een beetje heel erg bleek. Hij is dan ook niet mee geweest naar het afscheidsdiner met de groep. Daar werden we door Mustafa met de bus naartoe gebracht, wat een luxe. Hij at ook mee, samen met Karin, Ceylan was nog voor het eten ziek naar het hotel terug gegaan. Ik heb heerlijk gegeten en samen met Cora, Elly en Arie een flesje fatsoenlijke witte wijn leeggetrokken (is niet zo heel veel moeite met vier personen). Ik heb heerlijk zitten kletsen met Cora, we liggen elkaar wel. Karin en Mustafa werden daar ook bedankt en kregen hun envelop. Heel erg sfeervol, lekker eten en gezellig. Jammer dat Piet er niet bij was. In het hotel heb ik nog even naar Piet gekeken, die was nog in de zelfde staat. Nog een afzakkertje gedaan met Everiene, Cora en Saskia en met een biertje naar bed. Piet was nog steeds niet lekker en heeft om een uur flink overgegeven waarna we weer in slaap zijn gevallen. Om vijf uur was het nog steeds niet opgeknapt, maar na wat drinken viel hij toch weer in slaap.

Vrijdag 4 augustus terug naar Ankara

We werden om acht uur wakker en toen was Piet een beetje opgeknapt, in ieder geval genoeg om wat meloen bij het ontbijt te eten. We zijn niet meer naar het dorp gegaan, ik heb alleen wat boodschappen gedaan bij het groenteboertje net voor het dorp.

Lekker rustig gedaan totdat we om kwart voor twaalf vertrokken voor onze laatste busreis naar Ankara. Onderweg hebben we nog een stop gemaakt bij een gerestaureerde caravanserai en bij een groot zoutmeer waar Ceylan haar envelop kreeg. Na de gebruikelijke stop bij een pompstation kwamen we om half acht de stad binnen, maar niet voordat Mustafa net voor de stad een stop maakte op een vluchtstrook en ons allemaal verraste met een glas wijn om zo zijn afscheid te vieren. We kwamen even later aan in hetzelfde hotel als aan het begin van de reis waar we ook weer een goede kamer hadden. Ondanks dat Piet niet fit was zijn we toch naar de citadel gelopen waar we samen hebben afgesloten in het restaurantje boven de stad. Lekker ouderwets met een flesje wijn en slechts elkaars gezelschap. Opvallend was dat Piet wel opknapte na een glaasje wijn (drankprobleem??). Toen we na het eten van de rest van de wijn zaten te genieten kwam van heel dichtbij weer een imam in actie, één van de laatste keren dat we dat voorlopig weer zouden horen. Allebei in bed geploft.

Zaterdag 5 augustus

De laatste dag van de vakantie. Heerlijk uitgeslapen en Piet is gelukkig weer helemaal beter. We hebben na het ontbijt nog even over de bazaar gelopen om Turkish Delight voor mama te kopen en een laatste bakkie thee te doen in een theetuintje. Deze keer in het midden van de bazaar, omringd door winkeltjes met kunstbloemen. Mustafa bracht ons naar het vliegveld, natuurlijk na het maken van de groepsfoto. Deze keer met de camera van Piet, hij zal hem wel doorsturen. Op het vliegveld aangekomen bleek dat helemaal niets te zijn, met alleen een cafetaria waar het bier maar liefst L 14,00 of € 8,00 kostte. Eén biertje kon nog, dat hebben we dan maar samen gedeeld. Everiene heeft verder al het los geld opgehaald om de zogenaamde Baobab-pringles te kunnen kopen, die we dan ook in gezamenlijkheid hebben opgegeten. Toen de stroom uitviel was het feest compleet. Het boeide ons in het begin helemaal niet zoveel, totdat bleek dat we daardoor een flinke vertraging opliepen. Die zorgde ervoor dat we op Munchen-airport weer als een idioot moesten rennen en het vliegtuig nog net konden halen. Het betekende ook dat onze bagage er niet was en we dus weer lichtbepakt naar huis konden. Gelukkig kennen we de procedure en hadden we alles bij ons en maakten we ons geen zorgen. Zeker niet toen we hoorden dat de bagage in Munchen alweer gevonden was, die kwam dus wel weer thuis. Dat was dus Oost-Turkije, wie weet waar we volgend jaar weer uithangen.